logo explorecrete.com

english pages greek pages german pages dutch pages danish pages russian pages

De voordelen van Griekse olijfolie

Olijfolie mag voor de meeste West-Europeanen gewoon een olie zijn om mee te bakken en te braden, maar voor de Grieken is het heel wat meer dan dat alleen. In oude beschavingen in het Middellandse Zeegebied maakte olijfolie een heel belangrijk deel uit van het beschaafde leven. Olijfolie werd niet alleen gebruikt voor het bereiden van eten, maar ook om de olielampen brandend te houden zodat er licht was, het werd gebruikt als smeersel en gemengd met essences om aromatische oliën te maken.

In het huidige Griekenland is olijfolie bijna net zo heilig. De Grieken zijn, per hoofd, de grootste consumenten van olijfolie. Het nationaal gemiddelde variëert van 18 tot 30 liter per persoon. De hoogste consumptie behoort echter aan de Kretenzers, waar een jaarlijks gemiddelde werd genoteerd van 31 liter volgens een onderzoek in 1996.

Het basisingrediënt voor sauzen in de Griekse keuken is olijfolie, waar het bijvoorbeeld sojasaus is voor de Chinese en Worcestershiresaus voor de Engelse keuken. De Griekse olijfolie is meer dan een saus, het is de voorwaarde (sine qua non = voorwaarde zonder welke), zonder welke de Griekse keuken zoals wij hem nu kennen niet zou bestaan. In de engelssprekende wereld staat in de beschrijving van een typisch Grieks recept 2 eetlepels olie. Datzelfde recept vraagt in een Grieks huishouden echter om een half kopje; maar op Kreta is het hele kopje gevuld!

Een authentiek Grieks of Kretens gerecht zwemt, volgens een buitenstaander, in de olie. Waarschijnlijk zullen velen zeggen dat zoveel olie zorgt voor té veel calorieën en té veel vet. Je moet echter wel in gedachten houden dat deze recepten bedoeld zijn voor mensen die van oudsher een fysiek zeer zwaar leven leidden. Zij hadden de 'brandstof' nodig en Griekse olijfolie, vooral de Kretenzer variant, is gezond voedsel en een goede brandstof.

Vele onderzoeken hebben aangetoond dat het Mediterraans dieet weinig verzadigde vetten bevat, maar rijk is aan enkelvoudig onverzadigde vetten zoals in olijfolie. Dit toegevoegd aan granen, fruit en groentes helpt hart- en vaatziektes en zelfs kanker voorkomen. Een ander onderzoek, een paar jaar geleden gepubliceerd in de New England Journal of Medicine, toonde ook aan dat de onafscheidelijke verbinding van het Mediterraanse dieet aan een Griekse bevolkingsgroep aanmerkelijk minder sterfgevallen veroorzaakte en dat het risico op hart- en vaatziektes en zelfs kanker verkleind werd. Het traditionele dieet dat werd gebruikt bestond uit veel olijfolie, een overvloed van groente en fruit, noten, granen en gematigde hoeveelheden vis en wijn. Het hele dieet zorgde voor deze voordelen, maar het enkelvoudig onverzadigde vet (voornamelijk uit olijfolie) speelde hierbij een een belangrijke rol.

Dit onderzoek bevestigde de ontdekking van de heilzame effecten van het Kretenzer dieet, dat voor het eerst de aandacht trok na een belangrijk onderzoek dat in 1960 gepubliceerd werd. Hierin werd vastgesteld dat bij de Kretenzer mannen, van alle zeven landen (Finland, de Verenigde Staten, Nederland, Italië, Joegoslavië, Japan en Kreta) die aan het onderzoek meededen, het minst vaak hartziektes en kanker werd vastgesteld. Het mysterie wordt toegekend aan een dieet bestaande uit grote hoeveelheden fruit, groente, granen en uitsluitend en veelvuldig gebruik van extra vierge olijfolie, geproduceerd in Kreta natuurlijk.

Sinds de publicatie van dit onderzoek, is het Kretenzer dieet en de manier van leven wel veranderd. Het eiland bloeide op en verstedelijkte. Doordat de Kretenzers meer vlees en kaas aan hun voeding toevoegden en niet langer op het land werkten, steeg het aantal hartziektes en kankergevallen. In de laatste jaren heeft Kreta echter weer de nadruk weten te leggen op het traditionele dieet en de grondbeginselen ervan. In 2004 is er zelfs een classificatie in het leven geroepen voor restaurants die de traditionele Kretenzer keuken promoten.

Het is natuurlijk wel zo dat het ideale klimaat van Griekenland en Kreta bijdragen aan de superioriteit van hun olijfolie: het heeft een rijkere en fruitige smaak, een zeer krachtig aroma en een gedistingeerde groene kleur. De verzengende zonneschijn in Griekenland en op de eilanden zorgt voor een overvloed aan anthocyanen, flavonoïden en fenol; natuurlijke substanties van een plant die de oxidatie tegen gaan die door het ultraviolet licht van de zon veroorzaakt wordt.

De voordelen van Griekse olijfolie zijn nu voldoende aangetoond. De beste manier om het te ervaren is om olijfolie aan je eigen voeding toe te voegen.


Nederlandse pagina's over Kreta