De archeologische bezienswaardigheid van Gortyn in Centraal-Kreta
De archeologische site van Gortyn bevindt zich op de hoofdweg
van de hoofdstad Heraklion naar zuidcentraal Kreta. De oorspronkelijke
nederzetting besloeg een gebied over een lengte van ongeveer 10 km.
Gortyn behoort tot de belangrijkste antieke steden van prehistorisch
Kreta. Hoewel haar geschiedenis teruggaat tot de Minoïsche periode, was
de periode die volgde op de bezetting van Kreta door de Doriërs (1100
voor Christus) van een veel groter belang. Later, tijdens de Romeinse
bezetting (68 v. Chr.), was Gortyn met 300.000 inwoners de grootste stad
van Kreta. De stad werd in 828 na Christus door Arabieren verwoest.
Een van de vele belangrijke historische feiten over
Gortyn is dat dit de eerste Griekse stad was die het Christendom
erkende. De eerste christelijke tempels werden hier gebouwd en de
ruïnes van de grootste en belangrijkste christelijke kathedraal
van Kreta kunnen hier nog steeds worden bezocht. De kathedraal is
gewijd aan de heilige Titus, de eerste bisschop van Kreta (6de eeuw
n. Chr.).
Gedeelten van de Romeinse nederzetting zoals het theater
(2de eeuw n. Chr.) werden bij opgravingen blootgelegd. Het theater
heeft twee ingangen en een halfcirkelvormig orkest, waarvan het
grondplan nog zichtbaar is.
Achter het Romeinse Theater kan je de zogenaamde "Koningin
der Inscripties" bewonderen. Deze inscripties, die de wetten
van Gortyn (6de-5de eeuw v. Chr.) bevatten, vormden de basis voor
de moderne Griekse wetgeving. De wetten, die in een Dorisch dialect
op grote platte stenen zijn gegrift, zijn nog duidelijk leesbaar.
Gortyn is ook verbonden met de mythe van Zeus en Europa.
Zeus, de vader van alle goden, werd verliefd op Europa, de prinses
van Fenicië (Phoenicië) in Klein-Azië. Terwijl de jonge prinses met haar vriendinnen
op het strand aan het spelen was, veranderde Zeus zich in een mooie,
witte stier en galoppeerde haar richting uit. Europa bewonderde
de stier en sprong op zijn rug.
Zeus (nog steeds in stieren-gedaante)
ging ervandoor, stak de zee over en hield halt bij de stad Gortyn.
Hij en Europa hadden elkaar lief onder een plataan (platanos), een
boomsoort die je ook nu nog in Gortyn aantreft.
Uit deze liefdesaffaire werden drie jongens geboren die
later als koningen heersten in de drie Minoïsche Paleizen op Kreta. Dat
er in deze mythe sprake is van 'Europa' geeft voedsel aan de bewering
dat de Europese beschaving een start nam op Kreta.
Een beetje achtergrond bij de foto's bij deze tekst (Yannis
Samatas)
In
Griekenland wordt er steeds gezegd dat de volle maan van augustus de helderste
volle maan van het jaar is. Dat is inderdaad juist, en zoals dat voor
romantische zielen kansen geeft op een heerlijk nachtje uit, zo is het
ook een gelegenheid om verschillende festiviteiten op te zetten.
Het Griekse Ministerie van Cultuur heeft ervoor gezorgd
dat verschillende archeologische bezienswaardigheden over geheel Griekenland open blijven
tijdens de nacht van 16 augustus 2000. In Kreta betrof het de sites van
Gortyn, het kasteel van Frkas in Chania en het kasteel van Kazarma in
Siteia.
Op
die woensdagnacht bezocht ik, Yannis Samatas, samen met mijn twee Britse
vrienden Tim en Brigid, de bezienswaardigheid van Gortyn. Terwijl we enorm genoten van
deze kans om de site te verkennen, nam ik heel wat foto's. Omdat we volgens
een oude wet geen gebruik mochten maken van een statief, gebruikten we
elke geschikte steen en Brigids handtas om de camera te stabiliseren.
Door het weinige licht waren we immers verplicht om met lange belichtingstijden
te werken.
We gebruikten een snelle film -800 ASA-, de flits gebruikten
we amper. De flits werd slechts voor enkele opnames gebruikt, vanuit de
hand en weg van de camera. Brigid deed dienst als fotomodel in de kapel
en ook als verdienstelijke fotografieassistente. Als ze "nu"
riep was dat met de bedoeling om het afdrukken van de camera te coördineren
met mijn gebruik van het flitslicht een beetje verderop!
Voor mij was het een experiment en ik ben erg blij dat sommige
foto's echt goed gelukt zijn. 's Nachts is de sfeer op een archeologische
bezienswaardigheid totaal verschillend dan overdag. De volle maan, de frisse bries en
de nachtelijke geluiden verhoogden de magie van deze plek.
Later in de nacht zorgden een Italiaanse zanger en zijn
gitaar voor nog meer sfeer. Het enige wat ik miste was het gezelschap
van mijn vrienden Tim en Brigid, die toen de bezienswaardigheid al hadden verlaten en waren
teruggekeerd naar Kamilari.
|
