Κάλαντα για Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά και Φώτα

Εξερευνήστε την Κρητη

Τα κάλαντα Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς και Φώτων

πίνακας του Λύτρα με παιδιά που λένε τα ΚάλανταΤα κάλαντα είναι ελληνικό έθιμο που διατηρείται αμείωτο ακόμα και σήμερα με τα παιδιά να γυρνούν από σπίτι σε σπίτι 2 μαζί ή και περισσότερα και να τραγουδούν τα κάλαντα συνοδεύοντας το τραγούδι τους με το τρίγωνο ή ακόμα και κιθάρες, ακορντεόν, λύρες, ή φυσαρμόνικες.

Τα παιδιά γυρνούν από σπίτι σε σπίτι, χτυπούν την πόρτα και ρωτούν: «Να τα πούμε;». Αν η απάντηση από τον νοικοκύρη ή την νοικοκυρά είναι θετική, τότε τραγουδούν τα κάλαντα για μερικά λεπτά τελειώνοντας με την ευχή «Και του Χρόνου. Χρόνια Πολλά». Ο νοικοκύρης τα ανταμοίβει με κάποιο χρηματικό ποσό, ενώ παλιότερα τους πρόσφερε μελομακάρονα ή κουραμπιέδες.

Κάλαντα λέγονται την παραμονή των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων και είναι διαφορετικά για κάθε γιορτή.

Καταγωγή της λέξης κάλαντα

Η λέξη κάλαντα προέρχεται από τη λατινική «calenda», που σημαίνει αρχή του μήνα. Πιστεύεται ότι η ιστορία τους προχωρεί πολύ βαθιά στο παρελθόν και συνδέεται με την Αρχαία Ελλάδα. Βρήκαν, μάλιστα, αρχαία γραπτά κομμάτια παρόμοια με τα σημερινά κάλαντα (Ειρεσιώνη στην αρχαιότητα).

Τα παιδιά της εποχής εκείνης κρατούσαν ομοίωμα καραβιού που παρίστανε τον ερχομό του θεού Διόνυσου. Αλλοτε κρατούσαν κλαδί ελιάς ή δάφνης στο οποίο κρεμούσαν κόκκινες και άσπρες κλωστές. Στις κλωστές έδεναν τις προσφορές των νοικοκύρηδων.

Το τραγούδι της Ειρεσιώνης της εποχής του Ομήρου, το απαντάμε σήμερα με μικρές παραλλαγές στα κάλαντα της Θράκης:

Στο σπίτι ετούτο πού 'ρθαμε του πλουσιονοικοκύρη
ν' ανοίξουνε οι πόρτες του να μπει ο πλούτος μέσα
να μπει ο πλούτος κι η χαρά κι η ποθητή ειρήνη
και να γεμίσουν τα σταμνιά μέλι, κρασί και λάδι
κι η σκάφη του ζυμώματος με φουσκωτό ζυμάρι».

 

Χριστουγεννιάτικα κάλαντα

Καλήν ημέραν άρχοντες,
αν είναι ορισμός σας,
Χριστού την θείαν Γέννησιν
να πω στ' αρχοντικό σας.

Χριστός γεννάται σήμερον
εν Βηθλεέμ τη πόλει.
Οι ουρανοί αγάλλονται
χαίρει η κτήσις όλη.

Εν τω σπηλαίω τίκτεται
εν φάτνη των αλόγων 
ο Βασιλεύς των ουρανών
και Ποιητής των όλων.

Κάλαντα Πρωτοχρονιάς

Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά 
ψηλή μου δεντρολιβανιά 
κι αρχή καλός μας χρόνος 
εκκλησιά με τ' άγιο θρόνος. 

Αρχή που βγήκε ο Χριστός 
άγιος και Πνευματικός, 
στη γη να περπατήσει 
και να μας καλοκαρδίσει. 

Αγιος Βασίλης έρχεται, 
και δεν μας καταδέχεται, 
από την Καισαρεία, 
συ' σαι αρχόντισσα κυρία. 

Κάλαντα των Φώτων

Σήμερα τα φώτα κι ο φωτισμός
η χαρα μεγάλη κι ο αγιασμός.
Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό
κάθετ' η κυρά μας η Παναγιά.

'Οργανo βαστάει, κερί κρατεί
και τον Αϊ-Γιάννη παρακαλεί.
'Αϊ-Γιάννη αφέντη και βαπτιστή
βάπτισε κι εμένα Θεού παιδί.

Ν' ανεβώ επάνω στον ουρανό
να μαζέψω ρόδα και λίβανο.
Καλημέρα, καλημέρα,
Καλή σου μέρα αφέντη με την κυρά.

Κάλαντα από την Κρήτη

Παραδοσιακό συγκρότημα τραγουδάει τα κάλαντα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας




follow us on facebook
footer
Custom Search
Πνευματικά Δικαιώματα Explorecrete.com

Τα κάλαντα Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς και Φώτων Αυτή η σελίδα προστατεύεται από το νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Κατασκευή, φιλοξενία και προώθηση ιστοσελίδων από την ArtKreta.gr

search explorecrete.com newsletter διαφημίστε την επιχείρηση σας english german french dutch swedish danish russian chinese greek forum φωτογραφίες contact εξερευνήστε την κρήτη παραλίες στην κρητη χαρτες για την κρητη αρχαιολογικοί χώροι και μουσεία κρητική διατροφή, συνταγες από την κρητη παραδοσεις και εθιμα πεζοπορία και ορειβασία, φαράγγια διάφορα